Thuế nhà thầu đối với vé máy bay của hãng hàng không nước ngoài

Doanh nghiệp có thể mua vé máy bay quốc tế trực tiếp qua website của hãng hàng không hoặc thông qua văn phòng bán vé/đại lý của hàng tại Việt Nam. Việc khấu trừ khấu thuế nhà thầu và chứng từ để ghi nhận chi phí trong các trường hợp này là khác nhau.

1, Hãng hàng không nước ngoài có chịu thuế nhà thầu không?

Tại khoản 1 Điều 1 Thông tư 103/2014/TT-BTC quy định:

“Điều 1. Đối tượng áp dụng

Hướng dẫn tại Thông tư này áp dụng đối với các đối tượng sau (trừ trường hợp nêu tại Điều 2 Chương I):

1. Tổ chức nước ngoài kinh doanh có cơ sở thường trú tại Việt Nam hoặc không có cơ sở thường trú tại Việt Nam; cá nhân nước ngoài kinh doanh là đối tượng cư trú tại Việt Nam hoặc không là đối tượng cư trú tại Việt Nam (sau đây gọi chung là Nhà thầu nước ngoài, Nhà thầu phụ nước ngoài) kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam trên cơ sở hợp đồng, thỏa thuận, hoặc cam kết giữa Nhà thầu nước ngoài với tổ chức, cá nhân Việt Nam hoặc giữa Nhà thầu nước ngoài với Nhà thầu phụ nước ngoài để thực hiện một phần công việc của Hợp đồng nhà thầu.”

👉 Trường hợp hãng hàng không nước ngoài bán vé (vé là hợp đồng vận chuyển) cho tổ chức, cá nhân Việt Nam thì phải chịu thuế nhà thầu{alertInfo}

Tại khoản 3 Điều 1 Thông tư 103/2014/TT-BTC quy định:

“Điều 1. Đối tượng áp dụng

Hướng dẫn tại Thông tư này áp dụng đối với các đối tượng sau (trừ trường hợp nêu tại Điều 2 Chương I):

… 3. Tổ chức, cá nhân nước ngoài thực hiện một phần hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh phân phối hàng hóa, cung cấp dịch vụ tại Việt Nam trong đó tổ chức, cá nhân nước ngoài vẫn là chủ sở hữu đối với hàng hóa giao cho tổ chức Việt Nam hoặc chịu trách nhiệm về chi phí phân phối, quảng cáo, tiếp thị, chất lượng dịch vụ, chất lượng hàng hóa giao cho tổ chức Việt Nam hoặc ấn định giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ; bao gồm cả trường hợp uỷ quyền hoặc thuê một số tổ chức Việt Nam thực hiện một phần dịch vụ phân phối, dịch vụ khác liên quan đến việc bán hàng hóa tại Việt Nam.”

👉 Trường hợp hãng hàng không nước ngoài bán vé thông qua các văn phòng, đại lý tại Việt Nam – chịu trách nhiệm về chất lượng dịch vụ hoặc ấn định giá cung ứng dịch vụ thì vẫn thuộc đối tượng chịu thuế nhà thầu.{alertInfo}

2, Ai phải thực hiện khấu trừ, nộp thay thuế?

Tại khoản 4 Điều 42 Luật Quản lý thuế 2019 quy định:

“4. Đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác được thực hiện bởi nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ trực tiếp hoặc ủy quyền thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính.”

Tại khoản 2 Điều 4 Thông tư 103/2014/TT-BTC quy định về người nộp thuế:

“2. Tổ chức được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam, tổ chức đăng ký hoạt động theo pháp luật Việt Nam, tổ chức khác và cá nhân sản xuất kinh doanh: mua dịch vụ, dịch vụ gắn với hàng hóa hoặc trả thu nhập phát sinh tại Việt Nam trên cơ sở hợp đồng nhà thầu hoặc hợp đồng nhà thầu phụ; mua hàng hóa theo hình thức xuất nhập khẩu tại chỗ hoặc theo các điều khoản thương mại quốc tế (Incoterms); thực hiện phân phối hàng hóa, cung cấp dịch vụ thay cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam (sau đây gọi chung là Bên Việt Nam) bao gồm:

- Các tổ chức kinh doanh được thành lập theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư và Luật Hợp tác xã;

….

- Văn phòng bán vé, đại lý tại Việt Nam của Hãng hàng không nước ngoài có quyền vận chuyển đi, đến tại Việt Nam, trực tiếp vận chuyển hoặc liên danh;

….

Người nộp thuế theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 4 Chương I có trách nhiệm khấu trừ số thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp hướng dẫn tại Mục 3 Chương II trước khi thanh toán cho Nhà thầu nước ngoài, Nhà thầu phụ nước ngoài.”

Tại Chương IX (Điều 73-81) Thông tư 80/2021/TT-BTC quy định về Quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam

Như vậy:

👉 Trường hợp Hãng hàng không nước ngoài trực tiếp khai, nộp thuế tại Việt Nam: không phát sinh nghĩa vụ khấu trừ, nộp thay theo Thông tư 103.

👉 Trường hợp Hãng hàng không nước ngoài không trực tiếp khai, nộp thuế tại Việt Nam: Áp dụng quy định tại Thông tư 103. Trong đó, Bên Việt Nam khấu trừ, nộp thay thuế nhà thầu theo Điều 11 Thông tư 103 là:

   🚩 Tổ chức kinh doanh tại Việt Nam mua dịch vụ hoặc

   🚩 Văn phòng bán vé, đại lý tại Việt Nam trả thu nhập cho hãng hàng không.{alertInfo}

Tại Công văn 59940/CTHN-TTHT ngày 06/12/2022, Cục Thuế Hà Nội hướng dẫn về vấn đề này như sau:

“Trường hợp khi mua vé máy bay qua website và Hãng hàng không Korean Air thực hiện xuất vé máy thông qua đại lý, văn phòng bán vé máy bay của Hãng tại Việt Nam thì Công ty TNHH Rayarc Việt Nam không phải khấu trừ, nộp thay thuế cho Hãng hàng không Korean Air. Đại lý, văn phòng bán vé của Hãng hàng không Korean Air có trách nhiệm kê khai và nộp thuế theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Thông tư số 103/2014/TT-BTC.

Trường hợp Hãng hàng không Korean Air thực hiện bán vé máy bay trên website, xuất vé điện tử trực tiếp cho Công ty TNHH Rayarc Việt Nam thông qua website, không thông qua đại lý, văn phòng bán vé máy bay của Hãng tại Việt Nam, không thực hiện đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế theo quy định tại Điều 76, Điều 77, Điều 78, Điều 79 Thông tư 80/2021/TT-BTC, hoặc không đáp ứng được một trong các điều kiện nêu tại Điều 8 Thông tư số 103/2014/TT-BTC thì Công ty TNHH Rayarc Việt Nam có trách nhiệm khấu trừ, nộp thay thuế cho nhà thầu nước ngoài. Tỷ lệ thuế TNDN đối với dịch vụ vận chuyển hành khách là 2% trên doanh thu tính thuế TNDN. Hồ sơ đăng ký thuế cho tổ chức khấu trừ nộp thay cho nhà thầu nước ngoài quy định tại khoản 6 Điều 7 Thông tư số 105/2020/TT-BTC .”

Lưu ý: Theo khoản 1 Điều 122 Luật Hàng không dân dụng Việt Nam 2006, hãng hàng không nước ngoài được phép bán hoặc xuất vé hành khách, vận đơn hàng không trực tiếp tại văn phòng bán vé, đại lý bán vé trên cơ sở hợp đồng chỉ định đại lý hoặc thông qua giao dịch điện tử.{alertWarning}

Tại Công văn 3125/TCT-CS ngày 08/8/2023, Tổng cục Thuế hướng dẫn:

“Căn cứ quy định trên, trường hợp Công ty là đại lý bán vé máy bay của Hãng hàng không Air India (không có Văn phòng đại diện tại Việt Nam) thì Công ty có trách nhiệm khấu trừ số thuế nhà thầu (thuế TNDN) tính trên doanh thu tính thuế nhà thầu của Hãng hàng không nước ngoài là toàn bộ doanh thu bán vé hành khách, vận đơn hàng không và các khoản thu khác (trừ những khoản thu hộ Nhà nước hoặc tổ chức theo quy định của pháp luật) tại Việt Nam, bao gồm cả chặng từ Việt Nam ra nước ngoài, từ nước ngoài đến Việt Nam và theo chặng cả điểm đi và đến ở nước ngoài.”

3, Nộp thuế nhà thầu theo tỉ lệ nào?

3.1, Thuế GTGT

Tại Điều 2 Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định “Đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) là hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam […]”. Theo khoản 1 Điều 6 Thông tư 103/2014/TT-BTC, chỉ có dịch vụ được tiêu dùng tại Việt Nam (không phân biệt cung cấp trong hay ngoài Việt Nam) thì chịu thuế GTGT. => Nếu được xem là tiêu dùng ngoài Việt Nam thì vận tải quốc tế  không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT. 

Tuy nhiên, chưa có hướng dẫn cụ thể nào từ cơ quan thuế về việc vận tải hàng không quốc tế có được xem là tiêu dùng ngoài Việt Nam không. (Trong khi đó, Bộ Tài chính từng có hướng dẫn đối với vận tải hàng hải quốc tế như sau: “…khoản phụ thu theo giá dịch vụ vận chuyển bằng đường biển của hãng tàu nước ngoài không thuộc đối tượng phải kê khai, tính nộp thuế GTGT” (theo Công văn 6142/BTC-CST ngày 9/5/2016)). 

Bên cạnh đó, theo điểm c khoản 1 Điều 9 Thông tư 219/2013/TT-BTC, vận tải quốc tế (cả từ VN ra nước ngoài và từ nước ngoài về VN) đều thuộc đối tượng áp dụng thuế suất GTGT 0%. Điều kiện áp dung thuế suất 0% đối với vận tải hành khách là có hợp đồng vận chuyển (vé) và chứng từ thanh toán thanh toán trực tiếp.

👉 Chúng tôi cho rằng không phải tính thuế GTGT nhà thầu đối với vận tải hàng không quốc tế.

Một số công văn của các cục thuế hướng dẫn áp dụng thuế suất 0% như sau:

Tại Công văn 8199/CT-TTHT ngày 24/8/2017, Cục Thuế TP Hà Nội hướng dẫn:

“Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp Công ty theo trình bày mua vé máy bay khứ hồi cho nhân viên đi công tác tại nước ngoài (Đức) của hãng hàng không East Sea Travel & Air Service GmBH thông qua Website của Hãng hàng không (Hãng không có đại lý tại Việt Nam) thì khi thanh toán cho Hãng, Công ty có nghĩa vụ khấu trừ, khai và nộp thuế (TNDN) nhà thầu theo tỷ lệ 2% trên doanh thu, thuế GTGT không phải khấu trừ đối với hoạt động vận tải quốc tế.”

Tại website Bộ Tài chính hướng dẫn:

“- Về thuế GTGT:

+ Hãng vận tải nước ngoài không phải nộp thuế GTGT nếu hoạt động vận chuyển giữa hai bên đáp ứng điều kiện về hợp đồng và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt quy định tại khoản 2 Điều 9 Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính.

+ Hãng vận tải nước ngoài nộp thuế GTGT theo tỷ lệ % thuế GTGT tính trên doanh thu tính thuế 3% nếu hoạt động vận chuyển giữa hai bên không đáp ứng điều kiện theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính.”

3.2, Thuế TNDN

Tại khoản 2 Điều 13 Thông tư 103/2014/TT-BTC đã quy định rõ tỷ lệ tính thuế TNDN đối với vận chuyển hàng không là 2%.

4, Văn phòng bán vé có phải lập hóa đơn?

Về nguyên tắc thì khi cung cấp dịch vụ phải lập hóa đơn. Do đó, văn phòng bán vé của hãng hàng không là chi nhánh của hãng tại Việt Nam (theo Điều 122 Luật Hàng không dân dụng 2006) trực tiếp bán vé thì lập hóa đơn cho người mua.

Một số công văn hướng dẫn của cơ quan thuế như sau:

Tại Công văn 6607/CT-TTHT ngày 31/8/2022, Cục Thuế TP.HCM hướng dẫn:

“Văn phòng bán vé Hãng hàng không Japan Airlines là chi nhánh của hãng hàng không nước ngoài được phép bán vé hành khách, vận đơn tại Việt Nam. Khách hàng tại Việt Nam mua vé máy bay của hãng hàng không nước ngoài bằng phương thức giao dịch điện tử, khách hàng thanh toán bằng thẻ tín dụng cho văn phòng bán vé tại TP. Hồ Chí Minh thì Văn phòng bán vé tại TP. Hồ Chí Minh phải xuất vé điện tử cho khách hàng.”

Tại Công văn 78542/CT-TTHT ngày 04/12/2017, Cục Thuế TP Hà Nội hướng dẫn:

“Trường hợp Văn phòng bán vé hãng Hàng không Air Macau tại Hà Nội phát sinh bán vé máy bay chặng bay quốc tế cho khách hàng thì phải thực hiện lập hóa đơn theo quy định với thuế suất thuế GTGT là 0% theo hướng dẫn tại Điều 9 Thông tư số 219/2013/TT-BTC.”

Tại Công văn 49531/CT-TTHT ngày 24/7/2017, Cục Thuế TP Hà Nội hướng dẫn:

“Căn cứ quy định trên, trường hợp Văn phòng bán vé hãng Hàng không Jinair tại Hà Nội phát sinh bán vé máy bay chặng bay quốc tế cho khách hàng thì phải thực hiện lập hóa đơn theo quy định. Văn phòng bán vé hãng Hàng không Jinair tại Hà Nội thực hiện kê khai thuế theo hướng dẫn tại Điểm c khoản 3 Điều 20 Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013 của Bộ Tài chính.”

5, Tổng hợp và Lưu ý

Ảnh: Freepik